Het thema van Christus en de overspelige vrouw is ontleend aan het evangelie van Johannes (8:1-11). Terwijl Jezus in de Tempel onderricht verschafte brachten schriftgeleerden en farizeeërs Hem een vrouw die op overspel was betrapt en volgens de Wet van Mozes moest gestenigd worden. Op hun listige vraag wat Hij er van dacht, antwoordde Jezus: ‘Wie zonder zonde is werpe de eerste steen’, waarna de belagers een voor een afdropen. Het verhaal wordt gesitueerd in een renaissancistische tempel met uitzicht op de stad Jeruzalem. De vrouw staat verlegen bij de uitgang. Naast haar is een mand met stenen te zien. Terwijl Jezus op zijn hurken gezeten zijn antwoord in het stof op de vloer schrijft, vluchten de aanklagers haastig weg. Opvallend detail is de hond onderaan rechts die, als symbool van de huwelijkstrouw, de scène verlaat terwijl hij nog even achterom kijkt. Het maniëristische paneeltje dat wel gedateerd is, maar waarvan de auteur niet gekend is, wordt gesitueerd in de omgeving van Pieter I Coecke van Aelst.
| Kunstenaar |
Anonieme meester
|
|---|---|
| Titel | Christus en de overspelige vrouw |
| Datering | 1540 |
| Periode | 16de eeuw |
| Plaats | Zuidelijke Nederlanden TGN |
| Opschriften en merken | jaartal midden onderaan op de cartouche: 1540 |
| opschrift op de grond: Qui Sine peccato est / vestrum primis / (in illam) lapi(dem mittat) johannis 8. | |
| opschrift op de mutsen | |
| Collectie | schilderkunst AAT |
| Objectnaam | olieverfschilderijen AAT |
| Inventarisnummer | S-109 |
| Herkomst |
onbekend |
| Bewaarplaats | Te zien op zaal |
| Permalink | https://mskgent.be/collection/work/data/S-109 |
| IIIF Manifest | https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/6906/manifest.json |
| Art & Architecture Thesaurus | 300055874 religieuze symboliek AAT |
|---|---|
| Trefwoorden Iconclass |
11D
Christus
Iconclass
11D3 Christus als volwassene Iconclass 12A521 hogepriester Iconclass 25G4111 guirlande, bloemenkrans Iconclass 25I stadsgezicht en stadslandschap met door de mens gebouwde constructies Iconclass 31A72 vrouw Iconclass 31E23411 gewelddadige dood door steniging Iconclass 34B11 hond Iconclass 41A huisvesting Iconclass 41A1 burgerlijke architectuur; gebouwen; huisvesting Iconclass 41A14 stedelijke huisvesting Iconclass 41A381 loggia, veranda, portiek (met zuilen) Iconclass 41A7751 recipiënt gemaakt uit plantaardig materiaal (geen hout): mand Iconclass 41D26511 borduurwerk met gouddraad Iconclass 41D267 handtas, geldbeurs Iconclass 42D39 overspel Iconclass 46A633 debat, discussie (~ meeting) Iconclass 48C145 architecturale elementen in schilderijen, beeldhouwwerken, enz. Iconclass 48C16 architecturale details Iconclass 48C1634 Korinthische orde ~ architectuur Iconclass 48C167 bestrating, vloer ~ architectuur Iconclass 73 Nieuwe Testament Iconclass 73C publieke leven van Christus: vanaf zijn doopsel tot de Passie Iconclass 73C7222 de farizeeën brengen een van overspel beschuldigde vrouw voor Christus (Johannes 8:2-11) Iconclass 73C72221 Christus wijst naar of schrijft op de grond Iconclass |
| School / Stijl | renaissance AAT |
| Note des tableaux dessins et estampes déposés dans la ci-devant école de l'abbaye de Baudeloo. Ceux marqués d'un K sont conformes à la note du 10 ventôse an V, trouvés au quartier de l'abbé de Saint-Pierre / Charles Piot. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (nr. 204) |
| Un tableau inconnu du Musée de Gand / Louis Maeterlinck. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p. 43-44) |
| Catalogue du musée de peinture de la ville de Gand, 1900 / Louis Maeterlinck. - Gand : Imprimerie Victor Van Doosselaere, 1900 (nr. 25) |
| Museum van Schoone Kunsten : Catalogus ; Oude Meesters, Schilderstukken, teekeningen, plaatsneden (met geschiedkundig overzicht) / Maurice Dupuis, Georges Charles Nicolas Marie Hulin de Loo, Fritz Van Loo. - Gent : Drukkerij F. De Vos, 1938 ; Gent : Stad Gent, 1938 (p. 38-39 ('Coecke van Aelst')) |
| La 'Bruegels Verhältnis zu Raffael und zu Raffael -Nachfolge', in: Festschrift Kurt Badt / Fritz G. Grossmann. - Berlijn : [s.n.] : 1961 (p. 136) |
| Renaissance flamande : Pierre Coeck d'Alost / Georges Marlier. - Bruxelles : Robert Finck, 1966 (p. 95, 402) |
| Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart / Ulrich Thieme, Felix Becker. - Leipzig : Verlag von Wilhelm Engelmann, 1907-1950 (dl. 7, p. 162) |
| Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (dl. I, p. 175 (ill.)) |
|
Heb je een vraag of wil je meer informatie over dit object? Laat het ons weten via collectie.msk@stad.gent |
