Trompe-l'oeil: brievenbord met dansmeesterviool en pistool | MSK Gent
Ga naar inhoud (Enter)

Trompe-l'oeil: brievenbord met dansmeesterviool en pistool, 1664

  • olieverf, doek
  • 101.6 x 84.2 cm
  • Inv. 1914-IC

Public Domain

Download PDF

De trompe-l’oeil is een apart en bijzonder populair genre, vooral in de Noordelijke Nederlanden. Met louter plastische middelen, zoals perspectief, lichteffecten en stofsuggestie, wil de kunstenaar een illusie van de werkelijkheid scheppen. Hij wedijvert met de realiteit en slaagt er bijna in de grens tussen die realiteit en zijn kunst op te heffen. Behalve een vermelding in 1659 als meester van de Antwerpse Sint-Lucasgilde zijn van Cornelis Gijsbrechts weinig biografische gegevens bekend. Hij schilderde enkel stillevens en trompe-l’oeils. Zijn vierjarig verblijf aan het Deense hof betekende een hoogtepunt in zijn carrière als trompe-l’oeilschilder. De twee werken met een voorhang in spiegelbeeld zijn vermoedelijk pendanten. Hier zijn de vanitassymbolen heel duidelijk aanwezig: de dansmeesterviool, de hoorn, de lege lijst, de zandloper, de almanak, het pistool verwijzen naar de ijdelheid van aardse genoegens en naar de vergankelijkheid van het leven.

Kunstenaar

Cornelis Norbertus Gijsbrechts RKD
Antwerpen circa 1640 - na circa 1675
schilderAAT

Titel Trompe-l'oeil: brievenbord met dansmeesterviool en pistool
Datering 1664
Periode 17de eeuw
Opschriften en merken signatuur en jaartal midden onderaan op de opengeslagen almanak: C.N. Gijsbrechts / A° 1664
Collectie schilderkunst AAT
Objectnaam olieverfschilderijen AAT
Inventarisnummer 1914-IC
Herkomst legaat
Scribe, Fernand
Brussel
1913
Bewaarplaats Te zien op zaal
Permalink https://mskgent.be/collection/work/data/1914-IC
IIIF Manifest https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/754/manifest.json
Art & Architecture Thesaurus 300015638 stillevens AAT
Trefwoorden Iconclass 23U1 kalender, almanak Iconclass
31A5311 kam, borstel en andere gebruiksvoorwerpen (verzorging van het haar) Iconclass
41A421 gordijnen Iconclass
41E stilleven met diverse voorwerpen Iconclass
41E2 trompe l'oeil Iconclass
45C16(PISTOLA) vuurwapens: pistool Iconclass
46E221 brief, envelop Iconclass
47D8(ROPE) gereedschap, hulpmiddelen, werktuigen ~ ambacht en industrieën: touw Iconclass
48C5156 lijst van een schilderij, enz. Iconclass
48C7311 viool, vedel Iconclass
48C7352 hoorn, trompet, kornet, trombone, tuba Iconclass
49L5 schrijfinstrumenten Iconclass
49L63 pennenmes Iconclass
49L641 papier (schrijfmateriaal) Iconclass
49L65 zegel, stempel Iconclass
49L651 zegelwas Iconclass
School / Stijl barok AAT
Museum van Schoone Kunsten : Catalogus ; Oude Meesters, Schilderstukken, teekeningen, plaatsneden (met geschiedkundig overzicht) / Maurice Dupuis, Georges Charles Nicolas Marie Hulin de Loo, Fritz Van Loo. - Gent : Drukkerij F. De Vos, 1938 ; Gent : Stad Gent, 1938 (p. 65)
'Cornelius Norbertus Gijsbrechts op Franciskus Gijsbrechts' / Poul Gammelbo. - Copenhagen : [s.n.] : [s.a.] (pp.125-126)
Les peintres flamands de trompe-l'oeil et de natures mortes de XVIIième siècle et les sujets de musique / Albert P. De Mirimonde. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p. 248-249)
Trompe l'oeil : The eye deceived / Martin Battersby. - London : Academy Editions, 1974 (p. 158)
Illusion in art : Trompe l'oeil ; A history of pictorial illusionism / Marie-Louise D'Otrange Mastai. - New York City : Abaris, 1975 (p. 160-161)
Notities bij het schilderij dat Joseph Kosuth gebruikte voor zijn werken 'Cathexis' 18 t.e.m. 30 / Robert Hoozee. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (jg. 2, nr. 4)
Images of deception : The art of trompe-l'oeil / Celestine Dars. - Oxford : Phaidon, 1979 (p. 36, nr. 25)
Les peintres flamands de nature morte au XVIIe siècle / Edith Greindl. - Sterrebeek : Editions d'Art Michel Lefebvre, 1983 (p. 358, nr. 15)
Museum voor Schone Kunsten Gent / Robert Hoozee. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1988 (p. 48, 55)
De vrienden van Scribe : De Europese smaak van een Gents mecenas (tentoonstelling Gent, Museum voor Schone Kunsten, 12 december 1998 - 14 maart 1999) / Monique Tahon-Vanroose, Robert Hoozee. - Gent : Snoeck-Ducaju & Zoon, 1998 ; Antwerpen : Pandora, 1998 (p. 29)
200 jaar verzamelen : Collectieboek Museum voor Schone Kunsten Gent / Arnout Balis, Robert Hoozee, Maximiliaan P.J. Martens, Paul Van Haute. - Gent : Ludion, 2000 (p. (ill. 32), 269)
Musée des Beaux-Arts Gand / Robert Hoozee. - Gand : Ludion, 2000 (p. 48 (ill.))
Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (dl. I, p. 33 (ill.), 92-93 (ill.))
Het Museum voor Schone Kunsten Gent : een keuze uit de mooiste werken / Patrick De Rynck. - Gent : Ludion, 2007 (p. 46-47 (ill.))
Rubens, Van Dyck and the Splendour of Flemish Painting (exhibition Budapest, Museum of Fine Arts, 30.10.2019 - 16.02.2020) / Júlia Tátrai, Ágota Varga, Nikoletta Koruhely, Tamás Balogh, Gert Jan Van der Sman, Ingrid De Meûter. - Budapest : Museum of Fine Arts (Budapest), 2019 (p. 312-313, nr. 88)
Museum voor Schone Kunsten Gent : De collectie (tentoonstelling vanaf 21 maart 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2021
Musée des Beaux-Arts de Gand : La Collection (exposition dès le 21 mars 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gand : Musée des Beaux-Arts de Gand, 2021
onder vrienden : 225 jaar verzamelaars rond het Museum voor Schone Kunsten Gent (tentoonstelling Gent, Museum voor Schone Kunsten Gent, 25.11.2023 - 28.04.2024) / Johan De Smet, Frederica Van Dam, Willy Van der Gucht, Manfred Sellink. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2023 ; Gent : De Vrienden van het Museum, 2023 (p. 68, cat. 78 (ill.))
Heb je een vraag of wil je meer informatie over dit object?
Laat het ons weten via collectie.msk@stad.gent