Herkomstonderzoek WOII
In 1998 onderschreef België de basisprincipes rond geroofde en verdwenen cultuurgoederen zoals voorgesteld op de Conferentie van Washington. Musea en culturele instellingen werkten mee met de Studiecommissie joodse goederen en de Commissie voor Schadeloosstelling, om de herkomst uit te klaren van kunstwerken die mogelijk voorwerp uitmaakten van de nationaalsocialistische roof of aankopen, en om de naoorlogse restitutie in en door België te faciliteren. Het onderzoek nam meerdere jaren in beslag, maar voor verschillende kunstwerken bleef de herkomst onduidelijk. Vanuit het oogpunt van een transparantie werd daarom besloten om alle werken met een ongeïdentificeerde of onvolledige herkomst onder te brengen in een eigen databank, met als doel verdere informatie te verzamelen rond hun verwervingsgeschiedenis. Deze databank legt voornamelijk de nadruk op schilderijen en beeldhouwwerken die in de museale verzamelingen terecht kwamen na de Tweede Wereldoorlog. Het herkomstonderzoek is een nauwe samenwerking tussen de Gemeenschappen, de federale overheid en de betrokken instellingen en musea.
Monogrammist D.R., 'De kruisdraging'
Dit eerste werk werd op 29 augustus 1942 aan Kajetan Mühlmann verkocht door de Brusselse kunsthandelaar (galerie) Louis Manteau. Het werd doorverkocht voor 14.000 RM aan Hermann Göring. De kunstverzameling werd overgebracht van Carinhall naar Berchtesgaden in 1945 en teruggevonden door de Amerikaanse Monuments, Fine Arts & Archives-divisie te Berchtesgaden in 1945 (Berchtesgadennr. 143). Daarna werd het overgebracht naar het Collection Point München (Munichnr. 5181, kader nr. 6576), gerestitueerd aan België (Dienst Economische Recuperatienr. A.258) en afgestaan in 1952 aan het MSK.
Pieter (de Jonge) Brueghel, 'Dorpsadvocaat'
Dit schilderij, gemaakt door de zoon van Pieter Brueghel, komt van een onbekende Belgische verzamelaar. In dit werk toont Pieter II Brueghel zich een satirische kunstenaar, een geamuseerde observator van menselijke relaties en maatschappelijke toestanden. Hij stelt de advocaat voor als een sluw en hebzuchtig man die de naïeve boeren met massa’s papier overbluft. Het schilderij werd verkocht door een veilinghuis in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel op 12 mei 1941. Het werd gerecupereerd door de Dienst Economische Recuperatie (DER) in de Britse zone (DER-nr. B.49) op 4 juli 1948, om in 1952 deel te worden van de MSK-collectie.
Pieter de Bloot, 'Landschap met boerderij'
Kunstverzamelaar Pieter Smidt van Gelder verkocht dit werk in Antwerpen aan Kajetan Mühlmann. Het werd doorverkocht aan A. Hitler voor de Linzverzameling; deze collectie werd in de zoutmijnen van Alt-Aussee ondergebracht (Aussee-nr. 2926) en teruggevonden door de Amerikaanse Monuments, Fine Arts & Archives-divisie in 1945 (Linznr. 1426). Daarna werd het overgebracht naar het Collection Point München (Munichnr. 4277) en gerestitueerd aan België (Dienst Economische Recuperatienr. A.62).
Gillis I Mostaert, 'Sint-Joriskermis'
Dit werk werd aangekocht in België tijdens de oorlogsjaren door het Museum für Kunst und Geschichte, Lübeck en gerecupereerd door de Dienst Economische Recuperatie (DER) in de Britse zone (DER-nr. B.43) op 4 juli 1948. Net zoals de andere kunstwerken, werd het in 1952 afgestaan aan het MSK.
