Ga naar inhoud (Enter)

Een Jodenfamilie beschuldigd van het helen van religieuze voorwerpen en gemarteld door de Inquisitie

  • olieverf, doek
  • 27.4 x 38.9 cm
  • Inv. 1885-B

Public Domain

Download PDF

Aan het begin van de negentiende eeuw loopt in de Zuidelijke Nederlanden het neoclassicisme op zijn einde, terwijl de romantische schilderkunst haar opgang maakt. De romantische schilders verzetten zich tegen de koelheid van het beredeneerde neoclassicisme. De klassieke canons werken beperkend op de uiterlijke vormen en leiden tot een zogeheten ideale, maar kille en levenloze, schoonheid. Deze wordt in de romantiek vervangen door een expressieve schoonheid die vol zit van leven en emotie. De tekening wordt expressiever, de kleuren opvallender en de licht-donker contrasten groter. Het ontstaan van een Belgische staat in 1830 betekent de definitieve doorbraak van de Belgische romantische schilderkunst. De gevoelens van triomf om de pas verworven onafhankelijkheid kunnen niet beter worden vertolkt dan in een romantische vormentaal. De onafhankelijkheidsverklaring vergroot ook de interesse voor het nationale verleden. Vooral de zestiende eeuw kent heel wat belangstelling. Ook Gallait laat zich bij vele schilderijen inspireren door deze periode. Zo bijvoorbeeld in de werken Troonsafstand van Karel V (1838-1841) en Laatste hulde aan de graven Egmont en Hoorn (1851). Jodenfamilie beschuldigd van het helen van godsdienstige voorwerpen verbeeldt een dagvaarding voor de Inquisitie, een soort rechtbank van de Rooms-Katholieke kerk die belast is met het opsporen, het ondervragen en het straffen van ketters. Voor dit tafereel heeft Gallait ongetwijfeld ook zijn inspiratie gevonden in de zestiende eeuw. Dan groeit in Vlaanderen immers een groot verzet tegen deze geloofsvervolgingen. Een joodse familie, bestaande uit een oude man, twee vrouwen en twee kinderen, is naar het tribunaal gebracht waar ze het verdict van de inquisiteur zal te horen krijgen. Op de voorgrond liggen de gestolen godsdienstige voorwerpen. Van bovenuit valt het zonlicht via een opening in het dak op de figuren. Het belicht en accentueert de uitdrukkingen op de gezichten. De oude man laat ontmoedigd het hoofd hangen. De moeder houdt de ogen gesloten om zich af te sluiten van het verschrikkelijke gebeuren terwijl ze haar kind beschermend vasthoudt. Achter haar kijkt het tweede kind met verschrikking en angst op naar de hardhandige soldaat. Maar de grootste aandacht gaat uit naar de vrouw in het midden. Tevergeefs smeekt ze de inquisiteur om barmhartigheid. Tevergeefs smeekt ze de inquisiteur, die onverschillig het hoofd heeft afgewend, om barmhartigheid. Het licht, dat de hele figuur van de vrouw doet oplichten, versterkt nog de dramatiek van haar smeekbede.

Kunstenaar

Louis Gallait RKD
Doornik 1810 - Schaarbeek (Brussel) 1887
schilderAAT

Titel Een Jodenfamilie beschuldigd van het helen van religieuze voorwerpen en gemarteld door de Inquisitie
Periode 19de eeuw
Opschriften en merken signatuur rechts onderaan: Louis Gallait
signatuur rechts onderaan: Louis Gallait
Collectie schilderkunst AAT
Objectnaam olieverfschilderijen AAT
Inventarisnummer 1885-B
Herkomst aankoop, aankoop
Hollender, J.
Brussel, Brussel
1885, 1885
Bewaarplaats In depot
Permalink https://mskgent.be/collection/work/data/1885-B
IIIF Manifest https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/251/manifest.json
Art & Architecture Thesaurus 300033898 historiestukken AAT
Trefwoorden Iconclass 11N42 ketterij Iconclass
11P315(DOMINICANS) monastieke orden, monastieke leven: dominicanen Iconclass
11P31521 monniken, broeders Iconclass
11P443 inquisitie Iconclass
12A Joodse religie en cultuur Iconclass
12A7 Joden, Joods leven Iconclass
31A231 staande mannelijke figuur Iconclass
31AA (naakte) menselijke figuur; 'Corpo humano' (Ripa) - AA - vrouwelijke figuur Iconclass
31AA231 staande vrouwelijke figuur Iconclass
42B ouders met hun kinderen Iconclass
42B751 grootouder(s) met kleinkind(eren) (familiegroep) Iconclass
42G211 ouders (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G2111 vader (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G2112 moeder (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G212 kinderen (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G2121 zoon (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G2122 dochter (eerste graad familierelaties) Iconclass
42G221 grootouders (tweede graad familierelaties) Iconclass
44G111 beschuldiging (rechtbank) Iconclass
44G33 foltering, marteling Iconclass
44G543 heler Iconclass
53CC3 smeekbede; 'Supplicatione' (Ripa) Iconclass
57BB14 veroordeling Iconclass
61G(RELIGIOUS OBJECTS) namen van artefacten en door de mens gemaakte voorwerpen (RELIGIEUZE VOORWERPEN) Iconclass
School / Stijl romantiek AAT
historisme AAT
Histoire de la peinture et de la sculpture en Belgique : 1830-1930 / Paul Lambotte. - Bruxelles : G. Van Oest, 1930 (p. 9-40)
Louis Gallait (Fonds Richard de Moor). - [s.l.] : [s.n.], [s.a.]
Catalogus van het Museum van Schoone Kunsten Gent : II: Moderne Meesters / Georges Chabot, Fritz Van Loo. - Gent : Ad. Hoste, 1932 (p. 71)
Louis Gallait (1810-1887) : La gloire d'un romantique (expositionTournai, Musée des Beaux-Arts, 21.11.1987 - 22.02.1988). - Bruxelles : Crédit Communal, 1987 (p. 190-191)
Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (dl. II, p. 162-163 (ill.))
Heb je een vraag of wil je meer informatie over dit object?
Laat het ons weten via collectie.msk@stad.gent